ՍԵՐԿԵՎԻԼԻ ԵՎ ԽՆՁՈՐԻ ՀՅՈՒԹ
Բաղադրիչներ.
սերկևիլ – 1 կգ,
խնձոր – 4-5 հատ,
կիտրոն – 1 հատ,
ջուր – 3 լ,
շաքարավազ – 2 բաժակ
Սերկևիլը լվանալ, կեղևը հեռացնել, կորիզները ևս: Կորիզները կարելի է թողնել, այդ դեպքում հյութը դոնդողի տարր կունենա: Սակայն սովորաբար կորիզները չորացնում և եփում են առանձին՝ իբրև հազի դեմ միջոց: Խնձորների կորիզները հեռացնել, շերտերի բաժանել: Կիտրոնը օղակների բաժանել, կորիզները հանել: Միրգը լցնել էմալապատ մեծ կաթսայի մեջ, վրան սառը ջուր լցնել և դնել կրակին: Թողնել, որ հյութը եռա մի քանի րոպե, մրգի շերտերը փափկեն: Ավելացնել շաքարավազը, որի քանակը կարելի է փոփոխել ըստ ճաշակի: Եփել երկու-երեք րոպե, խառնել փայտե գդալով, որ շաքարավազը վերջնականապես խառնվի: Կափարիչը ծածկել, թողնել, որ համերը միախառնվեն: Ապա լցնել ապակե տարաների մեջ և պահե սառը տեղում:
ՄԱՐԻՆԱՑՎԱԾ ԼՈԼԻԿՆԵՐ
Բաղադրիչներ.
մանր լոլիկներ,
յուրաքանչյուր 1 լ ջրի համար՝
աղ – 2 լիքը ճ. գդ.,
շաքարավազ – 2 լիքը ճ. գդ.,
քացախ – 2 ճ. գդ.,
հատիկ պղպեղ,
չորացրած սամիթի ճյուղեր,
սխտոր – 1 գլուխ,
դափնու տերև
Մանր լոլիկները լվանալ: Մաքուր բանկաների տակ դնել դափնու տերևներ, սամիթի ճյուղ և սխտորի ատամիկներ: Ջուր եռացնել: Լոլիկները շարել բանկաների մեջ, վրան լցնել ջուրը: Կափարիչները ծածկել, թողնել մի քանի րոպե: Ապա ջուրը թափել կաթսայի մեջ: Ավելացնել աղ, շաքարավազ, 2 դափնու տերև, մի փոքր ջուր ավելացնել, եռացնել, մինչև շաքարն ու աղը լուծվեն: Կրակն անջատել, ավելացնել քացախը: Աղաջուրը լցնել լոլիկների վրա: Բանկաները շարել մեծ կաթսայի մեջ՝ ստերիլացնելու համար: Ստերիլիզացնել 15 րոպե: Հետո փակել, ստուգել հերմետիկությունը և շուռ տալ: Ծածկել, թողնել հովանա: Պահել սառը տեղում:
ԱԶՆՎԱՄՈՐՈՒ «ՀՈՒՄ» ՄՈՒՐԱԲԱ
Բաղադրիչներ.
ազնվամորի(կարելի է կարմիր կամ սև հաղարջ) – 1 կգ,
շաքարավազ – 1.5 կգ
Հատապտուղները կարելի է պահածոյացնել նաև առանց եփելու: Այսպես ավելի շատ օգտակար բաղադրիչներ կպահպանվեն մթերքի մեջ: Իսկ ազնվամորու մուրաբան համարվում է մրսելուց առաջացած հիվանդությունների լավագույն դեղամիջոցը: Ազնվամորու առողջ հատիկներն ընտրել, լվանալ, թողնել, որ հատիկները քամվեն և չորանան: Շաքարավազը լցնել վրան, մի քանի ժամ թողնել: Փայտե գդալով անընդհատ խառնել, մինչև շաքարը լիովին խառնվի և ստացվի համասեռ զանգված: Առավել համասեռ կստացվի, եթե միրգը մսաղացով անցկացնեք: Խառնել այնքան ժամանակ, մինչև շաքարավազն այլևս ամանի հատակին նստվածք չառաջացնի: Հետո լցնել մաքուր բանկաների մեջ և պահել:
ՍԱԼՈՐԻ (ԾՅՈՐԻՆԻ) ՄՈՒՐԱԲԱ
Բաղադրիչներ.
ծյորին – 2 կգ,
շաքարավազ – 2.5 կգ
Միրգը լավ լվանալ, ընտրել առողջ պտուղները: Մրգի հատիկները լցնել էմալապատ թասի մեջ, ծակծկել: Շաքարավազը լցնել սալորների վրա, թողնել ողջ գիշեր: Եթե բավականաչափ հյութ չառաջանա, պատրաստել օշարակ 1:2 հարաբերությամբ և լցնել վրան: Միրգը առաջացած հյութի հետ դնել կրակին, եռացնել: Առաջացած փրփուրը վերցնել ծակոտկեն գդալով: Կրակն անջատել, թողնել գիշերը մնա: Առավոտյան սալորները հանել հյութից, հյութը եռացնել, միրգը գցել եացած հյութի մեջ, թողնել սառչի: Մի քանի ժամ անց մուրաբան եռացնել, լցնել լավ լվացած բանկաները և փակել:
ՄԱՐԻՆԱՑՎԱԾ ԿԾՈՒ ՊՂՊԵՂ
Բաղադրիչներ.
կարմիր կծու պղպեղ - 200 գ,
կարմիր գինու քացախ - 1 բաժակ,
աղ - 1/2 թ.գդ.
Պղպեղները լվանալ, հեռացնել սերմերն ու կոթերը, պղպեղներն աղալ: Խառնել աղ, քացախ, լցնել փոքր բանկաների մեջ, կափարիչները փակել: Պահել սառը և չոր տեղում: 2-3 օրից պղպեղը պատրաստ կլինի: Մարինացված պղպեղը կարելի է օգտագործել թե իբրև համեմունք ուտեստների մեջ, թե իբրև սոուս մսի և թռչնամսի հետ:
ԳԱԶԱՐԻ ՄՈՒՐԱԲԱ
Բաղադրիչներ.
գազար – 1 կգ,
կիտրոն – 1 կգ,
շաքարավազ – 2 կգ,
վանիլին – 1 տուփ
1 կգ գազարի համար անհրաժեշտ է 1 կգ կիտրոն: Լվանալ, մաքրել, մսաղացով աղալ: Խառնել շաքարավազին և եփել մոտ 40 րոպե: Ջերմային մշակման վերջում ավելացնել վանիլինը: Լցնել մաքուր բանկաների մեջ, փակել կամ պարզապես պահել սառնարանում:
ԿԱՆԱՉ ԱՋԻԿԱ
Բաղադրիչներ.
կանաչ կոծւ և քաղցր պղպեղներ – 500-ական գրամ,
համեմ – 250 գ,
մաղադանոս – 250 գ,
սամիթ – 250 գ,
նեխուր – 150 գ,
սխտոր – 3 պճեղ, համեմի աղացած սերմ – 1 ճ. գդ.,
գինու քացախ,աղ:Մշակված կծու և քաղցր պղպեղները մսաղացով անցկացնել: Կանաչին լվանալ, նույնպես աղալ սխտորի հետ: Համեմել աղով, քացախով, համեմի սերմով: Խառնել, լցնել բանկաների մեջ, պահել սառնարանում: Կարելի է նաև փակել ստերիլ բանկաների մեջ ջերմային մշակման ենթարկելուց հետո:
ՍՈՈՒՍ ՍԱՑԵԲԵԼԻ
Բաղադրիչներ.
հասած լոլիկներ – 3 կգ,
կարմիր քաղցր պղպեղ – 1 կգ,
սխտոր – 2 կգ,
կարմիր գինու քացախ – 1 բաժակ,
բուսայուղ, աղ
Լոլիկների վրա խաչաձև կտրվածք անել, գցել եռացած ջրի մեջ: Հետո գցել սառը ջրի մեջ: Կեղևն ու սերմերը հեռացնել: Սխտորը մաքրել, պղպեղի միջուկը հանել, բանջարեղենը աղալ: Քացախը եռացնել, սառեցնել: Բանկաները լվանալ, չորացնել, դնել 200°C ջեռոցում 10 րոպե, սառեցնել: Ստացված տոմատի խյուսին ավելացնել աղ, քացախ, լցնել բանկաների մեջ: Ամեն բանկայի երեսին մի փոքր բուսայուղ լցնել, փակել և պահել սառը և մութ տեղում:
ՁՄԵՐՈՒԿԻ ՄՈՒՐԱԲԱ
Բաղադրիչներ.
ձմերուկ – 0.5 կգ,
ջուր – 2 բաժակ,
կիտրոն – 2 հատ,
շաքարավազ – 1 կգ
Ձմերուկի կեղևը հեռացնել, 0,5 կգ ձմերուկը կտրատել փոքր կտորներով, սերմերը հեռացնել: Ձմերուկի կտորները գցել մեկ բաժակ սառը ջրի մեջ, եփել 20 րոպե: Մեկ այլ կաթսայի մեջ եփել օշարակ: Երկու կիտրոնի կեղևը հանել, միջուկը կտրատել, կորիզները հանել, գցել մեկ բաժակ ջրի մեջ: Եփել տասը րոպե, ավելացնել շաքարավազի հետ խառնած կիտրոնի կեղևը և մեկ կգ շաքարավազ: Օշարակը եփել և ձմերուկի կտորները զգուշորեն գցել մեջը: Եփել մոտ կես ժամ: Մուրաբան լցնել ստերիլ բանկաների մեջ, փակել:
ՄԱՐԻՆԱՑՎԱԾ ՊՂՊԵՂ
Բաղադրիչներ.
կարմիր, կանաչ, դեղին պղպեղներ – 1,25 կգ,
սխտոր – 4 պճեղ,
կարմիր կծու պղպեղ – 2 հատ,
գինու քացախ – 375 գ,
անիսոնի օղի – 2 ճ. գդ.,
աղ – 2 թ. գդ.,
շաքարավազ – 5 գ,
դափնու տերև – 4 հատ
Պղպեղները լվանալ, մաքրել: Սխտորը մաքրել, չորս մասի բաժանել ամեն պճեղը: Չիլին մաքրել և կտրատել: Քացախը խառնել 375 մլ ջրին, ավելացնել անիսոնի օղին, աղը, շաքարավազը, չիլին, սխտորը, եռացնել: Մարինդի մեջ գցել պղպեղները, եփել 3 րոպե: Ավելացնել դանու տերևը: Մարինացված բանջարեղենը լցնել մաքուր բանկաների մեջ, փակել: Թողնել գոնե մեկ շաբաթ, որպեսզի համերը միախառնվեն: Կարելի է պահել սառնարանում մոտ վեց ամիս:
ԿԾՈՒ ՊԱՀԱԾՈ «ԶՈՔԱՆՉԻ ԼԵԶՈՒ»
Բաղադրիչներ.
սմբուկ – 5 կգ,
կարմիր քաղցր պղպեղ – 1,5 կգ,
սխտոր – 200 գ,
կծու պղպեղ – 1-2-3 հատ,
քացախ – 1 բաժակ,
արևածաղկի յուղ – 0,5 լ
Բացի սմբուկից մնացած բոլոր մթերքները մսաղացով աղալ: Ավելացնել քացախը: Սմբուկները օղակ-օղակ կտրել, աղ անել, դնել մի կողմ: Քամել դառը հյութը: Նախընտրելի են երկար ու բարակ սմբուկները: Սմբուկը տապակել բուսայուղի մեջ երկու կողմից, լցնել աղացած զանգվածի մեջ: Հետո պատառաքաղով սմբուկները պղպեղից հանել, շարել մեկլիտրանոց բանկաների մեջ, կափարիչը դնել վրան: Երբ բոլոր սմբուկները տապակված և տեղադրված կլինեն բանկաների մեջ, աղացած պղպեղի զանգվածը լցնել սմբուկների վրա: Ստերիլացնել 40 րոպե, փակել, շուռ տալ, թողնել սառչի:
ԿԵՌԱՍԻ,ԴԵՂՁԻ ՋԵՄ ՎԱՐԴԻ ԹԵՐԹԻԿՆԵՐՈՎ
Բաղադրիչներ.
կորիզը հանած դեղձ – 500 գ,
կորիզը հանած սպիտակ կեռաս – 200 գ,
շաքարավազ – 700 գ,
կիտրոնի հյութ – 7 ճ.գդ.,
վերմուտ «Կամպարի» – 3 ճ. գդ.,
վարդի թերթիկներ – 15 թերթիկ
Դեղձը կտրատել, լցնել թասի մեջ: Կեռասի կորիզները հանել, լցնել դեղձի վրա: Ավելացնել շաքարավազը, կիտրոնի հյութը: Եփել, երբ մի փոքր թանձրանա, լցնել վարդի թերթիկներն ու վերմուտը: Լցնել բանկաների մեջ, փակել:
ՔԱՂՑՐ ՊՂՊԵՂ ԼՈԼԻԿԻ ԽՅՈՒՍԻ ՄԵՋ
Բաղադրիչներ.
քաղցր պղպեղ,
լոլիկ,
աղ
Լոլիկները լվանալ, մսաղացով աղալ, քամիչով անցկացնել: Ստացված լոլիկի խյուսը եփել այնքան, որ ծավալը 2-3 անգամ պակասի: Հետո ավելացնել աղը 1 ճաշի գդալ 1 լիտր լոլիկին հաշվարկով: Պղպեղը լվանալ, սերմերը ու կոթերը հանել, դնել բանկաների մեջ: Պղպեղների վրա լցնել լոլիկի տաք խյուսը: Բանկաները ծածկել ստերիլ կափարիչներով: Բանկաները դնել տաք ջրով լի կաթսայի մեջ, 15 րոպե ստերիլացնել: Բանկաները փակել, շուռ տալ, թողնել այդպես հովանա: Պահել մութ, սառը տեղում:
ՌԵՀԱՆՈՎ ԵԼԱԿԻ ԿՈՆՖԻՏՅՈՒՐ
Բաղադրիչներ.
ելակ – 1,2 կգ,
շաքարավազ – 500 գ,
կիտրոնի հյութ – 2 ճ.գդ.,
ռեհան – 4 ճյուղ
Ելակի պոչերը հեռացնել, լվանալ, վրան լցնել շաքարավազը, կիտրոնի հյութը, ռեհանի տերևները: Զգուշորեն խառնել, թողնել 2—3 ժամ: Հետո ռեհանը հանել: Եռացնել, եփել հինգ րոպե: Ելակները հանել, օշարակը եփել հինգ րոպե, մինչև այն թանձրանա: Միրգը լցնել թանձրացած օշարակի մեջ, եփել մեկ րոպե: Վերցնել կրակից, լցնել բանկաների մեջ:
ԴԴՄԻԿԻ ՊԱՀԱԾՈ
Բաղադրիչներ.
դդմիկ – 1 կգ,
սամիթ – 30 գ,
սխտոր – 2 գլուխ,
կծու պղպեղ - 2 հատ,
բուրավետ հատիկ պղպեղ – 4 հատ,
աղաջրի համար -1 լ ջրին.
աղ – 80 գ,
սեղանի քացախ – 75 գ
Դդմիկը լվանալ, կեղևը հանել, օղակ-օղակ կտրել, միջուկը հանել: Դդմիկի օղակը պետք է 1,5 սմ հաստություն ունենա: Կանաչին մանր կտրատել, կծու պղպեղը երկարությամբ նեղ շերտերի բաժանել: Սխտորը մաքրել, պճեղների բաժանել, պճեղները կիսել: Մաքուր բանկաների մեջ դնել սխտորը, կանաչին, կծու պղպեղը, հետո շատ խիտ լցնել դդմիկի օղակները: Աղաջրի ջուրը եռացնել, աղն ու քացախը ավելացնել: Աղաջուրը լցնել բանկաների մեջ մինչև վերջ: Մեկլիտրանոց բանկաները ստերիլացնել եռացող ջրում 10 րոպե, փակել:
ԿԾՈՒ ՊՂՊԵՂԻ ՄԱՐԻՆԱԴ
Բաղադրիչներ.
ծիծակ – 1 կգ,
ջուր – 2 լ,
գինու քացախ — 1 բաժակ,
աղ – 4 ճ.գդ.,
դափնու տերև – 15-17 հատ,
նեխուր – 2 ցողուն,
սխտոր – 2 հատ,
չորացրած սամիթ – 2 ճյուղ
Պղպեղները գցել եռացած ջրի մեջ, պահել մոտ հինգ րոպե, հանել ջրից: Պատրաստել մարինադ, եռացնել, լցնել պղպեղների վրա, թողնել մեկ շաբաթ: Պղպեղները հարկավոր է լցնել էմալապատ տարայի մեջ: Մատուցելիս ցողել բուսայուղով, մանր կտրատած սամիթ լցնել վրան:
ՀՈՆԻ ՄՈՒՐԱԲԱ
Բաղադրիչներ.
հոն – 1 կգ,
ջուր – 2 բաժակ,
շաքարավազ – 1,5 կգ
Հոնի հատիկները լվանալ, վնասվածներն առանձնացնել, յուրաքանչյուր հատիկը ծակել փայտե չոփիկով: Շաքարաջուրը պետք է եել միայ սպիտակ շաքարավազից: Տաք օշարակը լցնել հոնի վրա և թողնել մեկ օր, որ ներծծվի: Հոնի հատիկները շերեփով հանել, քաղցր հյութը նորից եփել մոտ քառորդ ժամ: Նորից հոնի հատիկները լցնել մեջը և թողնել մեկ օր: Երրորդ օրը մուրաբան վերջնական ջերմային մշակման է ենթարկվում: Եփել այն, մինչև հոնը լրիվ պատրաստ լինի: Լցնել մաքուր և որ ամենակարևորն է` չոր տարաների մեջ, փակել, փաթաթել և թողնել սառչի:
ԹԶԻ ՄՈՒՐԱԲԱ
Բաղադրիչներ.
թուզ – 1 կգ,
շաքարավազ – 1 կգ,
ջուր
Մուրաբան գեղեցիկ է ստացվում սպիտակ թզով, հատիկները պետք է լինեն հասած, բայց պինդ: Մեծ էմալապատ թասի մեջ լցնել ջուրն ու շաքարավազը: Եփել, մինչև շաքարը հալվի և մի քիչ թանձրանա: Զգուշորեն օշարակի մեջ գցել լվացած թզերը և եփել մարմանդ կրակով: Եռացնել, թողնել սառչի: Նորից դնել կրակին, եռացնել, մի քիչ եփել, նորից անջատել: Եթե դեռ պատրաստ չէ, եփել երրորդ անգամ: Լցնել ստերիլ բանկաների մեջ, փակել:
...
